Άρχισαν να πληθαίνουν τα δημοσιεύματα σε συστημικά μέσα για την ανάγκη λήψης μέτρων επιβολής του εμβολιασμού λόγω ενός υποτιθέμενου “αντιεμβολιαστικού κινήματος”, του οποίου η δράση απειλεί τη δημόσια υγεία. Ήδη προτείνονται διάφοροι τρόποι για να αποφευχθεί η ανάληψη του πολιτικού κόστους μιας απόφασης υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού από την κυβέρνηση με την μεταφορά της ευθύνης στην αγορά και τις ανάγκες της.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει ήδη η συζήτηση, σε ευρωπαϊκό μάλιστα επίπεδο, για την υιοθέτηση ενός ταξιδιωτικού υγειονομικού πιστοποιητικού που θα λαμβάνουν οι εμβολιασμένοι, μέσω του οποίου θα αποφεύγουν τις ταλαιπωρίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πολίτες που ταξιδεύουν ιδίως αεροπορικώς. Ανάλογες συζητήσεις διεξάγονται για την υιοθέτηση μιας τέτοιας διαδικασίας και για την πρόσβαση στην εστίαση και τα μαζικά θεάματα.
Η στόχευση αυτών των προτάσεων είναι σαφής και αφορά στην πίεση προς τους πολίτες που σήμερα εμφανίζονται επιφυλακτικοί ή αρνητικοί ως προς τον εμβολιασμό. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο εντάσσονται και τα δημοσιεύματα που στοχοποιούν έναν υποτιθέμενο “αντιεμβολιαστικό κίνημα”, που αποτελείται από “ψεκασμένους”, σύμφωνα με τη σχετική δήλωση του κ. Μητσοτάκη, οι οποίοι με τη στάση τους θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, σύμφωνα πάντα με τα συστημικά μέσα που αναπαράγουν αυτή τη ρητορική.
Είναι όμως έτσι; υπάρχει ένα κίνημα που έχει άρνηση στον εμβολιασμό ή συμβαίνει κάτι άλλο;
Έχει ενδιαφέρον ότι ακόμα και στην πρόσφατη δημοσκόπηση της Pulse για λογαριασμό του ΣΚΑΪ, εμφανίζεται πράγματι ένα πλειοψηφικό ποσοστό που αντιτίθεται κάθετα στην προοπτική εμβολιασμού (15% περίπου) είτε διατηρεί επιφυλάξεις και προτίθεται να εμβολιαστεί μετά από 2-3 μήνες ΄(21%) ή πολύ αργότερα (21%), ενώ μόνο το 36% εμφανίζεται πρόθυμο να εμβολιαστεί άμεσα.
Ανάλογη μέτρηση της Metron Analysis για τη ΔιαΝέοσις κατέγραφε στο 33% τους σίγουρους να εμβολιαστούν, στο 47% εκείνους που διατυπώνουν κάποιες αμφιβολίες, εκ των οποίων το 13% μάλλον δεν προτίθεται, και 14% εκείνοι που δεν προτίθενται να εμβολιαστούν.
Διακρίνουμε λοιπόν μια ομοιόμορφη τάση όπου μόνο το 1/3 των πολιτών εκφράζουν την αποφασιστικότητά τους να εμβολιαστούν, ενώ περίπου οι μισοί των ερωτώμενων διατηρούν επιφυλάξεις. Την ίδια στιγμή οι αποφασισμένοι να μην εμβολιαστούν ανέρχονται στο 15% περίπου. Ποσοστά βέβαια που καταγράφονται πάντα με την αίρεση ότι συχνά αντιδημοφιλείς για την κυρίαρχη τάση σε επίπεδο ΜΜΕ απόψεις υποεκπροσωπούνται ή αποκρύπτονται εκ μέρους των ερωτώμενων.
Την ίδια στιγμή το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτώμενων (90+%) διατυπώνουν πολύ θετική ή θετική άποψη για τη διαχρονική συμβολή των εμβολίων στην προστασία της δημόσιας υγείας, με μόνο ένα ισχνό ποσοστό του 3-4% να διαφωνούν ριζικά με τους εμβολιασμούς, το ποσοστό που συνειρμικά μπορεί να συνδεθεί με ένα “αντιεμβολιαστικό κίνημα”.
Γιατί λοιπόν οι πολίτες διατηρούν αποστάσεις από τη μονοδιάστατη άποψη που κάθε μέρα εκφράζουν τα πλουσίως επιδοτούμενα ΜΜΕ υπέρ του εμβολιασμού κατά του Covid-19;
Είναι σαφές ότι η δυσπιστία των πολιτών εξηγείται από πολλούς λόγους, για αυτό δεν μπορεί να μιλήσει κάποιος για ομοιόμορφο κίνημα άρνησης του εμβολιασμού. Οι βασικότεροι που καταγράφονται στη δημόσια σφαίρα, και οι οποίοι δέχονται μαζικές και ανοίκειες συχνά επιθέσεις από οπαδούς της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, αφορούν τη δυσπιστία για την ασφάλεια των νέων εμβολίων (ίδιως αφού έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές με επιφύλαξη), το αίσθημα μη απειλής που αφορά σε ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που δεν ανήκει στις ευπαθείς ομάδες, καθώς και η αντίδραση ιδίως στα παραγωγικά στρώματα που προκαλεί η σπουδή όλων των συστημικών μηχανισμών επιβολής να υποχρεώσουν μαζικά και αδιάκριτα όλον τον πληθυσμό σε έναν εμβολιασμό για μια ασθένεια που απειλεί σχεδόν αποκλειστικά πρόσωπα με υποκείμενα νοσήματα και ιδίως ηλικιωμένους.
Άρα στην περίπτωση του εμβολιασμού από τον Covid και τις επιφυλάξεις που εκφράζονται από την πλειοψηφία της κοινωνίας, το πρόβλημα εντοπίζεται στις ιδιαιτερότητες της αντιμετώπισης της συγκεκριμένης ασθένειας και όχι σε μια γενική θεώρηση “άρνησης των εμβολίων”.
Η επιμονή των συστημικών ΜΜΕ, που περισσότερο προσομοιάζουν σε πλασιέ συμφερόντων, να στοχοποιούν όποιον εκφράζει ενστάσεις ή σκεπτικισμό για τις ακολουθούμενες πολιτικές δημιουργεί τον κίνδυνο να υπάρξει μετακίνηση μετριοπαθών στρωμάτων της κοινωνίας που σήμερα διατυπώνουν επιφυλάξεις σε μια ξεκάθαρα αρνητική στάση απέναντι στις πολιτικές διαχείρισης του κορονοϊού με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε οικονομικό, πολιτικό αλλά ιδίως υγειονομικό επίπεδο.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, κάθε σκέψη άμεσης ή έμμεσης υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, που παραπέμπει σε πρακτικές ολοκληρωτικών καθεστώτων άλλων εποχών, θα προκαλέσει ένα βαθύ ρήγμα στην κοινωνία τη στιγμή που η κοινωνική συνοχή και η κοινή συστράτευση στη διαχείριση του κορονοϊού αποτελεί αναγκαιότητα και κάθε τέτοια διχαστική προσπάθεια οφείλει να βρει απέναντι κάθε υπεύθυνο πολίτη.
