Της Νέλλης Τάσση*
Οι τεταμένες εντάσεις Ελλάδας και Τουρκίας τα τελευταία χρόνια, με έναν ανυποχώρητο Ερντογάν να φιλοδοξεί να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της χώρας, αντικατοπτρίζονται με ποικίλους τρόπους. Από τη μια, οι στρατιωτικές προκλήσεις, οι φορτισμένες δηλώσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα με σκοπό την καλλιέργεια φόβου και πολεμικού κλίματος και φυσικά οι πιέσεις προς την Ελλάδα με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών.
Με τον πρώτο πόλεμο στην Συρία ξεκίνησε η έλευση του πρώτου κύματος των μεταναστών και έκτοτε, σημειώνονται καθημερινά ανεξέλεγκτες εισροές μεταναστών. Θέλοντας ο Ερντογάν να «περάσει το δικό του», να επιβάλει τις αξιώσεις του και να τιμωρήσει τόσο την Ελλάδα όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, το μεταναστευτικό να αποτελεί το πλέον ισχυρό του διπλωματικό χαρτί. Σημειωτέον, πως το 2016 απαίτησε την καταβολή από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεγάλο αριθμό κονδυλίων στην Τουρκία ως αντιστάθμισμα για την διαχείριση του προσφυγικού.
Οι απειλές συνεχίστηκαν αμείωτα, με το 2019 ενόψει του πολέμου στη Συρία, να προβαίνει η Τουρκία σε δηλώσεις ότι θα γεμίσει την Ευρώπη με εκατομμύρια μετανάστες. Δηλώσεις προκλητικές, που μεταξύ άλλων αντανακλούν την χυδαιότητα της Τουρκίας και την εργαλειοποίηση του προσφυγικού ως παράγοντα αποσταθεροποίησης της χώρας και μέσο άσκησης υβριδικού πολέμου. Αποκορύφωμα της όλης κατάστασης ήταν και τα γεγονότα στον φράχτη του Έβρου το οποίο λίγο έλλειψε να οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο όταν μεταξύ των παράνομων μεταναστών εντοπίστηκαν και μέλη των «Γκρίζων Λύκων», τα οποία προσπαθούσαν να σπάσουν τον φράχτη να εισβάλουν στην χώρα. Μάλιστα ο στόχος ήταν ακριβώς να περάσουν στην Ελλάδα με σκοπό να κατευθυνθούν στα Ευρωπαϊκά σύνορα. Είχε υπάρξει και σχετική αντίδραση της Πολωνίας η οποία κατήγγειλε τις τουρκικές αερογραμμές έπειτα από την άφιξη μεταναστών μέσω αέρος στο Μινσκ.
Το κόλπο αυτό της Άγκυρας δεν φαίνεται να παλιώνει, με το πρόσφατο θρίλερ στη νησίδα του Έβρου και το πεντάχρονο παιδί που έχασε την ζωή του στη νησίδα του Έβρου, με την Άγκυρα να διατείνεται ότι εντόπισε και διέσωσε μετανάστες οι οποίοι υφίσταντο κακοποίηση από την Ελλάδα.
Ιδιαίτερα δύσκολη αναμένεται να εξελιχθεί αυτή την περίοδο η κατάσταση του μεταναστευτικού, με την οικονομική αδυναμία της Τουρκίας, να ενισχύει ένα αρνητικά φορτισμένο κλίμα απέναντι στις μεταναστευτικές ομάδες, μειώνοντας κατακόρυφα τον αριθμό φιλοξενίας των μεταναστών, με τα επεισόδια ντόπιων και μεταναστών να λαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις. Η τρέχουσα κατάσταση δημιουργεί ερωτήματα αν η Τουρκία θα επιδοθεί σε περαιτέρω μεθόδευση εις βάρος της Ελλάδας με νέα αποστολή προσφυγικού κύματος με πρόφαση την οικονομική της αδυναμία.
Την άκρως προκλητική ρητορική της Άγκυρας συνόδευσε μια μαζική εκστρατεία δυσφήμισης της Ελλάδας ότι κακοποιεί πρόσφυγες και τους φιλοξενεί υπό άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Οι δηλώσεις αυτές είχαν στόχο το ευρωπαϊκό ακροατήριο με σκοπό την καταγγελία και την επιβολή κυρώσεων στην Ελλάδα για εσφαλμένη διαχείριση του μεταναστευτικού. Οι κατηγορίες αυτές, γυρνάνε όμως boomerang στην Άγκυρα, η οποία όπως αποδείχθηκε είναι η κύρια υπαίτια χώρα της προσφυγικής κρίσης, δεδομένου ότι οι πρόσφυγες μεταφέρονται στην Τουρκία ως πρώτη ασφαλή χώρα και η οποία τους προωθεί στην Ελλάδα, πράξη παράνομη με βάση της Σύμβασης της Γενεύης. Επιπλέον, έχουν γίνει σαφείς από την Ευρώπη οι σκοποί του Ερντογάν να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την Ευρώπη πιέζοντας την μέσω του ανθρώπινου πόνου να υποκύψει στις βλέψεις του.
*Πολιτικός Επιστήμων
