Η World Value Survey είναι μια παγκόσμια εταιρία δημοσκοπήσεων με αντικείμενο την έρευνα των αξιών ανά τον κόσμο. Πρωτοεμφανίστηκε το 1981 και έκτοτε διεξάγει έρευνες σε όλες τις χώρες ανά συγκεκριμένες φάσεις. Oι έρευνες πραγματοποιούνται κάθε πέντε χρόνια με σκοπό να διερευνηθεί αν και κατά πόσο μεταβάλλεται η στάση των ανθρώπων για την πίστη σε ορισμένες αξίες.
Όσον αφορά, όμως, την Ελλάδα, συμμετέχει για πρώτη φορά στην αντίστοιχη έρευνα στην τωρινή φάση, η οποία αποτελεί το 7ο κύμα. Κατά την διεξαγωγή της έρευνας, οι άνθρωποι ερωτήθηκαν για την πίστη τους σε βασικές αξίες της κοινωνίας, όπως η θρησκεία, η εργασία, η εμπιστοσύνη, ισότητα, πολιτισμός, η μετανάστευση κλπ με σκοπό να χαρτογραφηθεί η πεποίθηση και οι ανησυχίες του συνόλου της κοινωνίας.
Ερωτηθέντες σε θέματα θρησκείας και πίστης το συντριπτικά υψηλό ποσοστό του 81,4% των Ελλήνων δήλωσαν ότι η θρησκεία είναι σημαντική ή πολύ σημαντική για αυτούς, εκ των οποίων το 70% είναι νέοι. Σε ερώτηση πόσο σημαντικός είναι ο Θεός για τους ίδιους, το 45% δήλωσε θετικά και η ηλικιακή ομάδα άνω των 60 σε ποσοστό 65%, ενώ περίπου το μισό του πληθυσμού 48% πιστεύει στη μεταθανάτια ζωή. Ακόμα υψηλότερο ποσοστό περίπου 92% δήλωσε ότι πιστεύει στον Θεό (ανεξαρτήτου θρησκεύματος), κατατάσσοντας την χώρα μας στην πρώτη πεντάδα, μεταξύ της Αργεντινής (92,4%), Αρμενίας (94%), Τουρκία (95%), Βολιβία (97,4%) και Μπαγκλαντές (99%).
Σχετικά με τον εκκλησιασμό, περίπου οι μισοί Έλληνες επισκέπτονται την εκκλησία μια φορά το μήνα και 2 στους 3 προσεύχεται αρκετά συχνά Όταν, ωστόσο, η θρησκεία συγκρούεται με την επιστήμη, αισθητά μικρό ποσοστό 21% πιστεύει ότι η θρησκεία έχει δίκιο. Τέλος, το 41% δήλωσε ότι η θρησκεία στην οποία πιστεύουν είναι η μόνη αποδεκτή.
Σημαντικά είναι τα πορίσματα σε θέματα εμπιστοσύνης. Συγκεκριμένα, αναφορικά με την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, η μεγαλύτερη μερίδα των Ελλήνων εμπιστεύεται θεσμούς όπως τα πανεπιστήμια, τις ένοπλες δυνάμεις, την εκκλησία, την αστυνομία και τα δικαστήρια, σε ποσοστό 50%. Από την άλλη, ανησυχητικά χαμηλό ποσοστό καταγράφει η πίστη στους πολιτικούς θεσμούς, όπως το κοινοβούλιο, η κυβέρνηση, τα πολιτικά πρόσωπα και τα ΜΜΕ, με το ποσοστό εμπιστοσύνης να βρίσκεται μόλις στο 15%. Συγκεκριμένα, σε ερώτηση σχετικά με το ποιους θεσμούς θεωρούν διεφθαρμένους, το 56% δήλωσε τις δημόσιες υπηρεσίες, το 59% τις τοπικές αρχές, το 71% τις δημόσιες αρχές, με το μεγαλύτερο ποσοστό να συγκεντρώνει ο δημοσιογραφικός κόσμος με ποσοστό 79%.
Στη διαμόρφωση αυτού του ποσοστού, φαίνεται να έπαιξε ρόλο η οικονομική κρίση, η ανεργία και η αδυναμία των κυβερνήσεων να διαχειριστούν μείζονα κοινωνικά και εθνικά θέματα, πυροδοτώντας αυξημένη ανησυχία, φόβο και αβεβαιότητα στο σύνολο του πληθυσμού. Προβληματική εικόνα παρουσιάζει η πολιτική στις μέρες μας, με μόλις έναν στους τρεις Έλληνες να δηλώνουν ότι η πολιτική είναι σημαντική, ενώ λιγότεροι από 3 στους 10 να απαντούν καταφατικά στο ενδιαφέρον για την πολιτική. Παρόλα αυτά όμως μεγάλο ποσοστό, 9 στους 10 δηλώνει πως ψηφίζει στις εκλογές, ενώ ως προς τις πολιτικές πεποιθήσεις, οι μισοί τοποθετούνται στο κέντρο.
Σχετικά με την ενδεχόμενη διαφθορά στο εκλογικό αποτέλεσμα, ένα ποσοστό 20% δηλώνει πως οι ψήφοι δεν καταμετρούνται με δίκαιο τρόπο και 3 στους 10 ότι οι ψηφοφόροι δωροδοκούνται.
Σε προέκταση του πολιτικού ζητήματος, ερωτηθέντες ανάλογα με το πιο πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης προτιμούν, η συντριπτική πλειοψηφία επιλέγει το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα, καθώς όσο πιο δημοκρατικά κυβερνάται μια χώρα, τόσο αυξάνεται το ποσοστό ευημερίας, ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Στο υποερώτημα όμως, κατά πόσο πιστεύεται πως κυβερνάται δημοκρατικά η Ελλάδα, με άριστα το 10, δίνουν βαθμό 5,4%, ενώ στον βαθμό ικανοποίησης από το πολιτικό σύστημα, 4,2%.
Σημαντικά υψηλή θέση κατέχει η εργασία σε ποσοστό 62% των ερωτηθέντων, ακόμα και αν ο ελεύθερος χρόνος είναι περιορισμένος. Μάλιστα, από αυτούς το 55% θεωρεί την εργασία καθήκον απέναντι στην κοινωνία, ενώ το 18% των νέων, ηλικίας μεταξύ 18-29 δήλωσε πως όταν η μητέρα εργάζεται τα παιδιά υποφέρουν. Ακόμα, ανησυχία εκφράζουν 6 στους 10 Έλληνες μήπως χάσουν την δουλειά τους, ή μήπως δεν καταφέρουν να βρουν εργασία.
Τέλος, αρνητική εικόνα σημειώνει ο μεταναστευτικός κύκλος, με 7 στους 10 να πιστεύουν πως οι μεταναστευτικές ροές αυξάνουν την εγκληματικότητα, με ένα 64% να ανησυχεί για ενδεχόμενη τρομοκρατική επίθεση, και με περίπου το 64% να διαφωνεί με την τοποθέτηση της κυβέρνησης ότι το μεταναστευτικό βελτιώνει την ανεργία και το δημογραφικό.
